تهران - تحریریه - در ابتدای سال 2019 هستیم و طبق معمول تحلیلگران بازار نفت به ارائه تحلیل و ترسیم سناریوهای مختلف برای قیمت نفت و عرضه و تقاضا در این بازار خواهند پرداخت.
هرسال سخن از نااطمینانی‌ها و ریسک به میان می‌آید؛ مسأله‌ای که در ماه آخر سال 2018 نیز افزایش یافت. در واقع، در اکتبر 2018 قیمت نفت برنت به بالاترین سطح خود در سال 4 سال گذشته رسید و به 85 دلار بالغ گردید سپس با نوسانی بسیار شدید و تنها طی 2 ماه 30 دلار کاهش یافت. باتوجه به اتفاقات سال 2018، آیا سال 2019 شاهد نوسانات شدید خواهد بود یا اینکه با اعلام کاهش 1.2 میلیون بشکه در روز اوپک از ابتدای سال 2019، بازار شاهد ثبات قیمت‌ها خواهد بود؟
به نظر می‌رسد عوامل بنیادی (عوامل مرتبط و موثر بر عرضه و تقاضا) آنچنانکه که بسیاری از تحلیلگران و بازرگانان فکر می‌کنند، بد نیست چرا که دو سال قبل، ذخیره کشورهای صنعتی عضو سازمان همکاری و توسعه اقتصادی (OECD) بالغ بر 360 میلیون بشکه (بیش از متوسط 5 ساله) بود، لکن در سال جاری این میزان از 36 میلیون بشکه فراتر نخواهد رفت و این به معنای افزایش تقاضا خواهد بود.
همچنین، باتوجه به اینکه قیمت نفت در سطوح پایینی نسبت به ماه‌های متعددی در سال گذشته قرار دارد، تقاضا در سال جاری بویژه در شش ماهه نخست به شکل معقولی رشد خواهد کرد.
باتوجه به دلایل فوق، به نظر نمیرسد نااطمینانی‌های عوامل بنیادی نگران‌کننده باشد. تنها نگرانی موجود کاهش بیش از اندازه تولید نفت اوپک به سبب کاهش صادرات یا تولید ایران، ونزوئلا، لیبی و نیجریه است.
اما نکته مهم دیگر، تحرکات مجلس سنای آمریکا برای اجرایی کردن قانون عدم وجود کارتل‌های تولیدکننده و صادرکننده نفت موسوم به "نوپک" (NOPEC) است که درصورت تصویب به ایالات متحده اجازه پیگرد قانونی کشورهای تولیدکننده نفت به بهانه اقدامات انحصاری یا کنترل قیمت می‌دهد.
شایان ذکر است سیاست‌مداران آمریکایی یک دهه گذشته را صرف بحث درباره از بین بردن اوپک کرده‌اند و حتی مجلس نمایندگان ایالات متحده قانون HR 6074 با نام نوپک را تصویب کرده است. این قانون از طریق اعمال اصلاحات در قانون شرمن، به وزارت دادگستری اختیار می‌داد تا علیه اعضای اوپک به‌دلیل مسائل موسوم به آنتی‌تراست اقامه دعوی کند. جورج بوش پسر با این قانون موافقت نکرد.
در 29 ژوئن 2012، مصوبه مجدداً با عنوان HR 1674 در مجلس نمایندگان به جریان افتاد، اما دولت ایالات متحده دوباره با آن مخالفت کرد. اما شواهد حاکی از آن ترامپ به دنبال طرح مجدد این موضوع است.
در همین راستا، الکساندر نواک وزیر انرژی روسیه در واپسین روزهای سال گذشته اعلام کرد به دلیل وجود موانع بوروکراتیک و ریسکهای مربوط به تصویب و اجرای قانون نوپک، امکان توافق بلندمدت میان روسیه و اوپک وجود ندارد.
درخصوص نفت شیل آمریکا نیز، برخی از بانکهای بزرگ نظیر جی‌پی‌مورگان دیگر چندان نگران افزایش تولید این نفت نیستند. مسئولین این بانک معتقدند تولیدکنندگان آمریکایی مسئولیت‌پذیری بیشتری را در تولید خود پذیرفته‌اند و به جای افزایش بیرویه تولید، به دنبال بازدهی بالاتر و انضباط مالی بیشتری هستند.
پیشبینی‌های جی‌پی‌مورگان در سال گذشته میلادی حاکی از رسیدن قیمت نفت برنت به بیش از 83 دلار در بشکه به دلیل افزایش تولید خارج از اوپک و کاهش تقاضا بود، لکن این بانک بزرگ پیشبینی‌های خود را در اواخر سال 2018 تعدیل و قیمت متوسط 73 دلار را برای سال 2019 پیشبینی کرد.
اما افزایش تولید نفت شیل آمریکا و رسیدن آن به 11.5 میلیون بشکه در روز در اکتبر 2018 برکسی پوشیده نبوده و این میزان قابل توجه است چرا که انتظار میرفت تولید شیل در سال 2018 از 10.9 میلیون بشکه در روز فراتر نرود.
به علاوه، باتوجه به وجود 8500 چاه حفاری شده و تکمیل نشده در آمریکا، پیشبینی می‌گردد میزان تولید نفت شیل به 12.1 میلیون بشکه در روز در سال 2019 برسد. بسیاری از این چاهها منتظر تکمیل بخشی از خطوط لوله انتقال نفت در منطقه نفت‌خیز پرمیان تگزاس هستند.
در آنسوی قاره آمریکا، ونزوئلا وضع خوبی ندارد و تولید این کشور در پایان سال 2018 به پایین‌ترین سطح خود در چند دهه اخیر و به حدود 1.2 میلیون بشکه در روز رسیده که این مسأله می‌تواند به افزایش قیمت نفت کمک کند.
اگرچه افزایش قیمت نفت در نگاه اول به سود تولیدکنندگان است، اما آژانس بینالمللی انرژی که به نوعی نماینده کشورهای مصرفکننده محسوب می‌شود، نسبت به کاهش سرمایه‌گذاری‌های نفتی در صورت رسیدن قیمت نفت برنت به 55 دلار ابراز نگرانی کرده است.
روحاله کهن‌هوش نژاد
[*]
[*] - دکترای مدیریت قراردادهای بینالمللی نفت و گاز
انتهای پیام/
نظر شما